Is artritis erfelijk?

Erfelijke informatie is een kostbare schat. Elke menselijke cel bezit 46 chromosomen en elk chromosoom biedt plaats aan meer dan duizend genen. Zo is er een gen dat de kleur van de ogen bepaalt, een ander gen dat invloed heeft op de sterkte van de botten of nog andere genen die de eigenschappen van ons afweerstelsel kleuren. Tot deze laatste categorie behoren de zogenaamde HLA-genen. Het risico op een aantal vormen van artritis is verbonden met het soort HLA-moleculen dat een bepaald persoon bezit. Het treffendste voorbeeld is de relatie tussen de aanwezigheid van het HLA-B27-gen en het risico op de ziekte van Bechterew (spondylitis ankylosans). Ook de ontwikkeling van reumatoïde artritis is in sterke mate verbonden met de aanwezigheid van bepaalde HLA-antigenen.

Erfelijkheid is echter niet de enige factor in het ontstaan van artritis. In het Frans hebben ze daarvoor een mooie uitdrukking: 'le grain et le terrain'. Het 'terrein' verwijst naar de bodem van erfelijkheid. Sommige personen hebben een voorbeschikkend erfelijk terrein voor de ontwikkeling van reumatische aandoeningen, anderen niet. Deze voorbeschikking op zich is niet voldoende om ook de verschijnselen van artritis te ontwikkelen. Daarvoor is meestal een uitwendige trigger nodig – 'le grain', 'het zaadje'. Sommige infecties kunnen, bij personen met een voorbeschikkend erfelijk terrein, het vuur aan de lont steken en de onstekingsreactie daadwerkelijk in gang zetten. Zeer goed bekend is het verband tussen bepaalde darminfecties en het ontstaan van reactieve artritis bij personen die drager zijn van het HLA-B27 gen.